W ostatnich badaniach naukowych pojawiły się nowe, istotne informacje na temat dupilumabu, substancji czynnej stosowanej w leczeniu eozynofilowego zapalenia żołądka (EoG) oraz ciężkiej astmy. Badanie to dostarcza dowodów na skuteczność dupilumabu w poprawie objawów zarówno EoG, jak i astmy, co może mieć znaczenie w praktyce klinicznej. W artykule przedstawimy przypadek pacjentki, która skorzystała z tego innowacyjnego leczenia, oraz omówimy wyniki badania.
Przypadek kliniczny pacjentki z EoG i astmą
Pacjentką była 35-letnia kobieta, która przez 7 lat była leczona z powodu astmy. Zgłosiła się do szpitala z powodu nasilenia duszności, które wystąpiło na dzień przed przyjęciem. Po wprowadzeniu dodatkowych kortykosteroidów ogólnych oraz inhalacyjnych, jej objawy astmy uległy poprawie. Po tygodniu hospitalizacji została wypisana, jednak po miesiącu zgłosiła się ponownie z powodu nasilającego się bólu w górnej części brzucha. Pomimo stosowania leków przeciwbólowych oraz inhibitorów pompy protonowej (PPI), ból nie ustępował. W tym czasie nasiliła się również duszność, co skutkowało kolejną hospitalizacją z powodu zaostrzenia astmy.
Diagnostyka i wyniki badań
W trakcie drugiej hospitalizacji przeprowadzono badania laboratoryjne, które ujawniły podwyższony poziom eozynofili (3036/µL) oraz podwyższony poziom immunoglobuliny E (IgE) (780 IU/mL). Wykonano endoskopię górnego odcinka przewodu pokarmowego, która ujawniła zapalenie erozyjne żołądka oraz polipy gruczołowe. Biopsje z błony śluzowej żołądka wykazały infiltrację komórek eozynofilowych, co potwierdziło diagnozę EoG. Po zdiagnozowaniu pacjentki, rozpoczęto leczenie dupilumabem, mając nadzieję na poprawę zarówno objawów astmy, jak i EoG.
Wyniki leczenia dupilumabem
Po 16 tygodniach leczenia dupilumabem, pacjentka zgłosiła znaczną poprawę. Wyniki badań kontrolnych wykazały spadek liczby eozynofili do 441/µL oraz obniżenie poziomu IgE do 26.1 IU/mL. Ponadto, objawy EoG uległy znacznemu złagodzeniu – wynik na skali objawów EoG zmniejszył się z 35 do 3. Co więcej, wyniki testu kontroli astmy (ACT) poprawiły się z 10 do 25, co wskazuje na lepszą kontrolę choroby. Po 92 tygodniach leczenia, poziom tlenku azotu w wydychanym powietrzu (FeNO) zmniejszył się z 133 ppb do 14 ppb, co jest korzystnym wskaźnikiem w kontekście astmy.
Zmiany endoskopowe i patologiczne
Po 184 tygodniach leczenia, przeprowadzono kolejną endoskopię, która ujawniła normalną błonę śluzową żołądka, bez oznak zapalenia. Biopsje wykazały, że liczba eozynofili w polu widzenia wynosiła 0–2 w 5 polach widzenia, co jest wynikiem wskazującym na ustąpienie eozynofilowego zapalenia. Co ważne, nie odnotowano żadnych działań niepożądanych związanych z leczeniem dupilumabem.
Dyskusja nad skutecznością dupilumabu
Dotychczasowe badania nad dupilumabem koncentrowały się głównie na jego zastosowaniu w astmie oraz eozynofilowym zapaleniu przełyku. Niniejszy przypadek stanowi pierwsze doniesienie o skuteczności dupilumabu w leczeniu EoG u pacjentki z ciężką astmą. Wcześniejsze badania wykazały, że dupilumab działa poprzez blokowanie receptorów interleukiny 4 (IL-4) i 13 (IL-13), które odgrywają kluczową rolę w patogenezie chorób eozynofilowych. W związku z tym, zastosowanie dupilumabu w EoG, gdzie aktywacja tych szlaków jest również obserwowana, może być uzasadnione.
Porównanie z innymi terapiami biologicznymi
W Japonii zatwierdzono kilka biologicznych leków stosowanych w leczeniu astmy, takich jak mepolizumab, benralizumab, tezepelumab i omalizumab. Jednakże, żaden z tych leków nie wykazał skuteczności w leczeniu EoG. Z tego powodu dupilumab, jako jedyny lek, który wykazał poprawę w EoG, staje się istotną opcją terapeutyczną dla pacjentów z jednoczesnym wystąpieniem astmy i EoG.
Podsumowanie i wnioski
Na podstawie przedstawionego przypadku można stwierdzić, że dupilumab jest bezpiecznym i skutecznym lekiem w leczeniu eozynofilowego zapalenia żołądka towarzyszącego ciężkiej astmie. Wyniki tego badania mogą sugerować, że dupilumab powinien być rozważany jako terapia pierwszego wyboru dla pacjentów z EoG, którzy nie odpowiadają na standardowe leczenie. Konieczne są dalsze badania, aby potwierdzić te wyniki i zrozumieć pełen potencjał dupilumabu w terapii eozynofilowych chorób przewodu pokarmowego.
Bibliografia
Takeshige Tomohito, Koyama Ryo, Motomura Hiroaki, Okajima Akifumi, Nishioki Toshihiko, Watanabe Junko, Yae Toshifumi, Kido Kenji and Takahashi Kazuhisa. Effective use of dupilumab for eosinophilic gastritis concomitant with severe asthma. Allergy, Asthma, and Clinical Immunology : Official Journal of the Canadian Society of Allergy and Clinical Immunology 2024, 20(1), 11-28. DOI: https://doi.org/10.1186/s13223-024-00940-5.
